De meeste vrouwen proberen in de zwangerschap optimaal voor hun lichaam te zorgen. Ze dragen immers nu ook de verantwoordelijkheid voor het kindje in hun buik en daarnaast ondergaat hun lichaam de nodige veranderingen.
Leefadviezen:
Alcohol: Gedurende de hele periode van kinderwens, zwangerschap en borstvoeding wordt alcohol afgeraden. Er is geen veilige grens te geven aan het gebruik van alcohol. Alcohol verhoogt je kans op een miskraam, maar geeft ook risico op een kindje met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Dit syndroom kenmerkt zich door onder andere groeivertraging, afwijkend gezicht en hersenschade. Vind je het moeilijk om alcohol te laten staan in de zwangerschap, geef dit dan aan bij je verloskundige. Meer informatie vind je op www.alcoholenzwangerschap.nl
Drugs: Het gebruik van zowel soft- als harddrugs wordt in de zwangerschap sterk afgeraden. Drugs zorgt voor een verhoogd risico op een kindje met aangeboren afwijkingen en zorgen er vaak voor dat een kindje na de geboorte ontwenningsverschijnselen heeft. Vertel eerlijk aan je verloskundige dat je drugs gebruikt of gebruikt hebt. Samen zoeken we naar passende zorg voor jou. Zie voor meer informatie www.drugsinfo.nl
Roken: Vrijwel iedereen weet dat roken wordt afgeraden in de zwangerschap. Veel verder dan “het is slecht voor je” en “ je kunt er een klein kindje van krijgen”, komen de meeste mensen niet. Het is ontzettend de moeite waard om te stoppen met roken. Voor jezelf, maar ook voor je ongeboren kindje. Als rokende zwangere heb je een verhoogd risico op een miskraam, op een vroeggeboorte en op het loslaten van de placenta. Maar ook na de geboorte gaan de effecten van roken nog door: groter risico op een kindje met longproblemen, luchtweginfecties en oorontstekingen, gedragsproblemen, een huilbaby en wiegendood. Er bestaan verschillende hulpprogramma’s om het stoppen met roken te stimuleren. Vraag je verloskundige om advies!
Het beste is dat je stopt met roken zodra je een kinderwens hebt. Op deze manier geef je de placenta en het ongeboren kindje straks al een optimale start. Daarbij vergroot je door te stoppen met roken zowel voor vrouwen als voor mannen je vruchtbaarheid! Er is dus geen betere motivatie dan om op dit moment samen te stoppen met roken! Zie ook: www.rokeninfo.nl
Een andere site die jou kan steunen te stoppen met roken is: https://visor-keuzehulp.nl/
Medicijnen: Geef aan de huisarts en apotheek door dat je zwanger wil worden of zwanger bent. Niet alle medicatie kun je in de zwangerschap gebruiken en soms is het beter om op een ander middel over te stappen. Als verloskundigen vinden we het fijn om op de hoogte te zijn welke medicatie je gebruikt en in welke dosering. Over het algemeen wordt gesteld dat paracetamol de enige veilige pijnstiller is in de zwangerschap.
Straling; Röntgen of MRI: Röntgenonderzoek of een MRI hoeft geen probleem te zijn in de zwangerschap en is soms noodzakelijk. Geef duidelijk aan dat je zwanger bent als je een onderzoek met straling moet ondergaan. Een onderzoek kan soms ook worden uitgesteld tot na de zwangerschap.
Seksualiteit: Bij de meeste vrouwen wisselt de zin in het vrijen tijdens de zwangerschap. Seks is overigens geen probleem. In een normaal verlopende zwangerschap zijn er geen redenen om niet te vrijen. Seks kan geen miskraam of aangeboren afwijking bij de baby veroorzaken. Seks wordt wel afgeraden bij bloedverlies en bij gebroken vliezen in verband met een infectiegevaar. Problemen met seksualiteit kun je altijd met de verloskundige bespreken. Zeker ook als je moeite hebt met een inwendig onderzoek of inwendige echo, al dan niet door een nare ervaring op seksueel gebied in je verleden.
Sporten: Zwanger zijn is topsport! Daarom is het goed om je lichaam fit en in conditie te houden. Als je blijft sporten houd je meer energie, je zal na de bevalling een sneller herstel hebben, een gezondere gewichtstoename in de zwangerschap, minder last van zwangerschapskwaaltjes, een betere nachtrust gedurende de zwangerschap en je zal je psychisch beter voelen. Voor sporten geldt: luister naar je lichaam en drink voldoende. Er zijn een aantal sporten die afgeraden worden:
- Diepzee duiken
- Sporten waarbij je hard kunt vallen (na 14 weken)
- Training van je rechte buikspieren (na 16 weken)
Vakantie: Op vakantie gaan kan prima tijdens de zwangerschap. Het is wel prettig om daar op vakantie te gaan, waar goede medische zorg geboden kan worden. Als je naar het buitenland reist is het verstandig om je te laten informeren over benodigde vaccinaties via de GGD. Vakanties op grote hoogte (>2150 meter) worden afgeraden. Tegen reizen met een vliegtuig bestaat medisch gezien geen bezwaar. De meeste vliegmaatschappijen nemen zwangeren tot 32-34 weken mee. Let op voeding/vocht in het buitenland (is kraanwater ook drinkwater?) en bescherm je tegen felle zon en bijvoorbeeld de malariamug.
Werk: Let op of je tijdens je werk niet met chemische stoffen of straling in aanraking komt. Kijk ook reëel naar je werktijden (bijvoorbeeld nachtdiensten of ploegendiensten) en naar je werkomstandigheden (veel staan/ zwaar tillen/ veel lawaai). Het is het beste om dit al te doen voordat je zwanger wordt. Bespreek met je werkgever hoe je werkzaamheden kunt aanpassen of kunt overstappen op vervangende werkzaamheden. Lees hier meer over kinderen krijgen en werk.
Zonnebank/ sauna: in de eerste drie maanden van je zwangerschap wordt een hoge temperatuurstijging van je lichaam afgeraden.
Voedingsadviezen
Slik foliumzuur in de eerste tien weken van je zwangerschap
Eet verse producten, gezond, gevarieerd
Zorg voor voldoende vochtinname: minimaal 1,5-2 liter, maximaal 1 kop koffie of glas cola per dag ivm het cafeïne gehalte.
Niet teveel vitamine A: Teveel vitamine A kan schadelijke gevolgen hebben voor het ongeboren kindje. Het advies is om het gebruik van lever en leverproducten te matigen in de zwangerschap. Een te hoge vitamine A dosering zit ook in multivitamine tabletten die niet geschikt zijn voor zwangeren.
Toxoplasmose: Toxoplasmose is een infectie ziekte. De parasiet kan tijdens de zwangerschap voor afwijkingen bij het ongeboren kindje zorgen. Om besmetting te voorkomen gelden de volgende adviezen:
- Eet geen (half)rauw vlees zoals filet americain, ossenworst, carpaccio. Bak vlees altijd goed door of vries het eerst in (minimaal -18 gr C)
- Was rauwe groenten en fruit
- Vermijd contact met kattenontlasting: kattenbak liever niet zelf verschonen, of met handschoenen aan/ in de tuin werken met handschoenen aan/ handen wassen na zandbak en speeltuin.
Listeria: De listeria bacterie kan zorgen voor een infectie van het kindje in de baarmoeder. Om deze reden adviseren we:
- Eet geen kazen die gemaakt zijn van rauwe melk (zoals bijvoorbeeld brie). Kaas die van gepasteuriseerde of gesteriliseerde melk gemaakt is kunnen geen kwaad. Harde kazen, mozzarella en feta kaas zijn nooit een probleem.
- Eet geen voedingsmiddelen die langdurig in de koelkast bewaard worden en zonder verhitting worden gegeten (bijvoorbeeld voorgesneden groente)
- Let er op dat je geen voedingsmiddelen eet die lang buiten de koeling hebben gestaan na bereiding.
- Eet geen producten die over de houdbaarheidsdatum heen zijn. Kies voor vers!
Afvallen/lijnen wordt afgeraden in de zwangerschap en tijdens de borstvoedingsperiode vanwege de vrijkomende schadelijke stoffen die in het vet opgeslagen zitten.
Eet je geen vlees en/ of vis? Let er op dat je voldoende ijzer en B-vitamines binnenkrijgt.
Download hier de adviezen van het Voedingscentrum op handig A4 formaat